Sở hữu hơn 70% diện tích là đất lâm nghiệp, địa hình đa dạng cùng khí hậu mát mẻ ở vùng núi cao, Đà Nẵng hội tụ điều kiện tự nhiên lý tưởng để phát triển nhiều loài dược liệu quý, đặc biệt là sâm Ngọc Linh – “quốc bảo” của Việt Nam.
Theo Viện Dược liệu (Bộ Y tế), toàn thành phố hiện ghi nhận hơn 832 loài thực vật làm thuốc, trong đó 36 loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam. Riêng sâm Ngọc Linh được đánh giá là loại dược liệu có giá trị kinh tế và y học cao nhất hiện nay.
Ông Trần Út – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đà Nẵng – cho biết, theo quy hoạch, tổng diện tích vùng bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh trên địa bàn (trước đây thuộc Quảng Nam) đạt 15.567 ha, trong đó 13.329 ha ở độ cao 1.200–2.000 m và 2.238 ha ở trên 2.000 m.
Hiện, 18 tổ chức, doanh nghiệp và 41 nhóm hộ đã thuê môi trường rừng với tổng diện tích hơn 825 ha; diện tích trồng sâm Ngọc Linh đạt khoảng 1.294 ha, gồm cả diện tích thuê và người dân tự trồng. Từ năm 2019 đến nay, địa phương đã cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý "Ngọc Linh" cho 3 doanh nghiệp, đồng thời xác nhận nguồn gốc xuất xứ cho hơn 271.000 cây sâm.
Ngoài vùng lõi Nam Trà My, sâm Ngọc Linh còn được trồng thử nghiệm ở Bắc Trà My, Nam Giang, Đông Giang, Phước Sơn, Tây Giang, mở ra tiềm năng mở rộng vùng nguyên liệu trong tương lai.
Dù củ sâm Ngọc Linh có giá rất cao, nhưng giới chuyên môn khẳng định giá trị kinh tế chỉ thực sự bứt phá khi được chế biến sâu thành các sản phẩm đa dạng như viên nang, trà sâm, nước uống, rượu ngâm, mật ong sâm, mỹ phẩm chứa chiết xuất sâm hay thực phẩm chức năng cao cấp.
Hiện tại, toàn Đà Nẵng mới có hơn 10 doanh nghiệp tham gia thu mua, chế biến sâm Ngọc Linh. Sản lượng chế biến còn hạn chế, nhiều đơn vị chỉ tiêu thụ 50–60 kg nguyên liệu/năm, sản phẩm chưa phong phú và thị trường chủ yếu vẫn gói gọn trong nước.
CƠ HỘI BỨT PHÁ TỪ QUYẾT ĐỊNH 463 HƯỚNG TỚI “THƯƠNG HIỆU TOÀN CẦU”
Ngày 28/2/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 463/QĐ-TTg phê duyệt Đề án "Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực". Đây được xem là bệ phóng để Đà Nẵng và khu vực lân cận đưa ngành dược liệu trở thành ngành sản xuất hàng hóa giá trị cao.
Tại hội nghị triển khai ngày 10/5/2025, địa phương đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với 9 doanh nghiệp, tổng vốn cam kết đầu tư hơn 5.000 tỷ đồng. Song song đó, thành phố đang tập trung đầu tư KCN Nam Thăng Bình (649 ha) và Khu kinh tế mở Chu Lai, theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, ưu tiên ngành dược liệu và thực phẩm chức năng. Hạ tầng giao thông, điện, nước và viễn thông tại nhiều KCN đã hoàn thiện, sẵn sàng đón doanh nghiệp vào sản xuất.
Đà Nẵng dự kiến tổ chức Lễ hội sâm quốc tế “Sâm Ngọc Linh – Từ sản phẩm quốc gia tới thương hiệu toàn cầu” vào năm 2026. Sự kiện sẽ quy tụ doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà đầu tư quốc tế, mở ra “cửa ngõ” xúc tiến thương mại, ký kết hợp đồng xuất khẩu và chuyển giao công nghệ.
Với nguồn tài nguyên dược liệu phong phú, sâm Ngọc Linh giữ vai trò chủ lực, cùng chiến lược phát triển rõ ràng và sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, doanh nghiệp và người dân, Đà Nẵng đang tăng tốc để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp dược liệu hàng đầu cả nước, đúng định hướng của Quyết định 463.
Bích Ngọc
