Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa ban hành Kết luận thanh tra số 18/KL-TTr liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất thực hiện Dự án Khu biệt thự cao cấp và du lịch nghỉ dưỡng Đồi Hòn Rơm (Hon Rom Hill) tại phường Mũi Né, TP. Phan Thiết. Kết luận đã chỉ rõ hàng loạt bất cập, sai phạm trong quá trình chuyển mục đích sử dụng đất và giao đất cho Công ty Cổ phần Thiên Hải, với nguy cơ gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Theo kết luận thanh tra, dự án có quy mô 85,7 ha, được UBND tỉnh Bình Thuận (trước khi sắp xếp đơn vị hành chính) tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất 3 lần không thành trong giai đoạn 2012–2013. Thời điểm này, việc đấu giá được thực hiện theo Luật Đất đai 2003, với mục đích sử dụng là đất sản xuất, kinh doanh (đất du lịch).
Đến năm 2015, UBND tỉnh Bình Thuận xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ và được chấp thuận giao đất không qua đấu giá, song mục đích sử dụng đất vẫn là đất du lịch, đúng với phương án ban đầu và định hướng quản lý đất đai.
Tuy nhiên, bước ngoặt đáng chú ý xảy ra vào năm 2017, khi UBND tỉnh Bình Thuận quyết định giao cho Công ty CP Thiên Hải 20 ha đất ở đô thị lâu dài để xây dựng biệt thự bán và cho thuê, đồng thời cho thuê gần 63,84 ha đất thương mại, dịch vụ. Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, quyết định này không đúng với ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, đồng thời không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt của TP. Phan Thiết.
Đáng nói, việc “cơ cấu” thêm 20 ha đất ở đô thị đã làm thay đổi hoàn toàn phương án đấu giá quyền sử dụng đất ban đầu. Theo quy định của Luật Đất đai 2013, trong trường hợp thay đổi mục đích sử dụng đất có yếu tố đất ở thương mại, Nhà nước phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất. Thế nhưng, UBND tỉnh Bình Thuận không thực hiện lại quy trình đấu giá, mà vẫn giao đất trực tiếp cho doanh nghiệp, tiềm ẩn nguy cơ thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước.
Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cho rằng, dù địa phương có thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá đất và thông qua Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể, quy trình này không thể thay thế nghĩa vụ đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật. Việc làm “tắt” khâu đấu giá trong bối cảnh đất được chuyển sang đất ở đô thị là trái luật và cần được xem xét trách nhiệm cụ thể.
Đến năm 2022, UBND tỉnh Bình Thuận tiếp tục ban hành Quyết định số 1587/QĐ-UBND điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó xóa bỏ nội dung 20 ha đất ở lâu dài, chuyển thành “đầu tư xây dựng và kinh doanh khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp” theo Quyết định số 3870/QĐ-UBND năm 2016. Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan thanh tra, việc điều chỉnh này không làm thay đổi bản chất vi phạm đã xảy ra trong giai đoạn giao đất năm 2017.
Trước những sai phạm, Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan, đặc biệt là các cơ quan tham mưu trong việc tham mưu chuyển mục đích và giao đất trái quy định.
Đồng thời, Thanh tra tỉnh cũng đề nghị UBND tỉnh giao Sở Tài chính tham mưu báo cáo Ban Chỉ đạo Đề án 751, đề xuất phương án tháo gỡ vướng mắc theo hướng dẫn tại Công văn số 117/CV-BCD751. Trường hợp dự án được tiếp tục triển khai, UBND tỉnh phải chịu trách nhiệm xác định lại đầy đủ giá đất, nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư tại thời điểm giao đất, bảo đảm không làm thất thoát tài sản công.
Trong trường hợp không thể tháo gỡ, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đề nghị giao cơ quan thanh tra tham mưu phương án xử lý dự án theo đúng quy định pháp luật, tránh hợp thức hóa sai phạm.
Theo giới thiệu của chủ đầu tư, dự án Đồi Hòn Rơm có tên thương mại Sunshine Marina Mui Ne, diện tích gần 100 ha, gồm 6 phân khu với khoảng 1.300 sản phẩm bất động sản du lịch – nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, với những kết luận thanh tra vừa được công bố, tính pháp lý của dự án tiếp tục đặt dấu hỏi lớn, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt, minh bạch của chính quyền địa phương nhằm bảo vệ kỷ cương pháp luật và lợi ích công cộng.
PV