Khi minh bạch bị “treo” kéo dài
Một trong những nền tảng căn bản của thị trường vốn chính là minh bạch thông tin. Cổ đông, nhà đầu tư, ngân hàng và cơ quan quản lý đều dựa vào báo cáo tài chính để đưa ra quyết định. Việc Lộc Trời chậm trễ công bố báo cáo – từ quý, bán niên đến kiểm toán năm – đồng nghĩa với việc che phủ một “lớp sương mù” dày đặc lên bức tranh tài chính của doanh nghiệp.
Hệ quả đầu tiên là niềm tin của cổ đông bị bào mòn. Khi doanh nghiệp không thể cung cấp dữ liệu chuẩn xác, minh bạch, cổ đông gần như rơi vào tình thế “đi trong bóng tối”, không biết chính xác giá trị cổ phiếu mình nắm giữ. Việc LTG bị đưa vào diện hạn chế giao dịch chỉ còn được khớp lệnh mỗi tuần một lần đã phản ánh sự mất kiên nhẫn của cơ quan quản lý.
Với thị trường chứng khoán Việt Nam, những trường hợp như LTG không chỉ là câu chuyện của một doanh nghiệp. Nó tạo ra hiệu ứng dây chuyền, khiến nhà đầu tư lo ngại về tính minh bạch của nhiều công ty khác – đặc biệt là nhóm doanh nghiệp nông nghiệp, vốn đang chịu áp lực lớn về vốn, nợ vay và biến động chuỗi cung ứng.
Nếu tình trạng chậm trễ công bố báo cáo tiếp diễn, Lộc Trời hoàn toàn có nguy cơ bị hủy niêm yết bắt buộc. Điều này sẽ là một “cú sốc kép”: cổ đông nhỏ lẻ bị mắc kẹt với tài sản khó thanh khoản, còn thị trường lại thêm một vết nứt về uy tín trong mắt nhà đầu tư tổ chức và quốc tế.
“chi phí cơ hội” ngày càng lớn
Trong khi ban lãnh đạo viện dẫn lý do “bất khả kháng”, cổ đông nhỏ lẻ phải đối diện với chi phí cơ hội ngày càng gia tăng. Một cổ phiếu bị hạn chế giao dịch đồng nghĩa với việc mất tính thanh khoản, khiến dòng vốn của nhà đầu tư bị “chôn” lại. Đây là thiệt hại không thể đo đếm ngay lập tức nhưng lại bào mòn dần lòng tin – tài sản quý giá nhất trên thị trường chứng khoán.
Không chỉ vậy, viễn cảnh về khả năng hoạt động liên tục của doanh nghiệp cũng là một dấu hỏi lớn. Nếu kiểm toán ghi nhận ý kiến ngoại trừ hoặc nghi ngờ, giá trị cổ phiếu LTG sẽ tiếp tục chịu áp lực giảm mạnh, đẩy cổ đông vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”.
Câu chuyện Lộc Trời cho thấy cơ chế giám sát và kỷ luật thị trường cần được siết chặt hơn. Một chuỗi vi phạm kéo dài cả năm trời không chỉ làm tổn thương cổ đông của riêng LTG, mà còn làm suy giảm sức hấp dẫn của toàn thị trường chứng khoán Việt Nam trong mắt các quỹ đầu tư quốc tế.
Ở chiều ngược lại, đây cũng là lời cảnh tỉnh cho nhà đầu tư: không nên chỉ nhìn vào thương hiệu hay quy mô, mà phải xem xét kỹ lưỡng tính tuân thủ và minh bạch thông tin của doanh nghiệp. Thị trường vốn chỉ thực sự phát triển bền vững khi niềm tin được xây dựng trên dữ liệu chuẩn xác và công khai.
Chuỗi vi phạm công bố thông tin của Lộc Trời không đơn thuần là chậm trễ báo cáo. Nó là “phép thử” khắc nghiệt cho mối quan hệ giữa doanh nghiệp – cổ đông – thị trường. Và cho đến khi bài toán minh bạch được giải quyết, cả cổ đông lẫn thị trường vẫn sẽ phải chấp nhận sống trong tâm lý bất an.
Lê Hiếu
